سوختگی با آبجوش و بخار یکی از حوادث رایجی هستند که ممکن است هرکسی را در هر زمانی تحت تأثیر قرار دهند. هر نوع سوختگی نیاز به مراقبت ویژه دارد و دانستن بهترین روشهای درمان آن به بهبود سریعتر و جلوگیری از عوارض کمک میکند.
شاید شما هم به دنبال درمان سوختگی با آب جوش باشید. تقریباً اکثر افراد این نوع سوختگی را کم و بیش تجربه کردهاند. سوختگی با آب جوش و سوختگی با بخار از نظر دسته بندی انواع سوختگی در یک دسته قرار می گیرند و بسته به شدت و عمق ضایعه ممکن است موجب درد شدید و صدمه به پوست شوند. این سوختگی باعث درد و صدمه به پوست میشود و ممکن است در موارد شدیدتر بافت و سلولهای پوستی را از بین ببرد.
در این مقاله از سایت سرزمین زخم، به بررسی انواع سوختگی، علتها و بهترین درمانها خواهیم پرداخت. قبل از مطالعه این مقاله توصیه می کنیم مقاله آناتومی و ساختمان پوست را مطالعه نمائید. با ما همراه باشید.
انواع سوختگی
- سوختگی درجه اول: این نوع سوختگی فقط لایهی بیرونی پوست (اپیدرم) را تحت تأثیر قرار میدهد و معمولاً باعث قرمزی و درد و تورم مختصر (مثلاً سوختگیهای ناشی از آفتاب) میشود. این نوع سوختگی معمولا با درمان های خانگی و پمادهای مناسب بهبود می یابد.
- سوختگی درجه دوم سطحی: این نوع سوختگی شامل اپیدرم و بخش زیرین آن (درم) است و میتواند باعث تشکیل تاول های کوچک، التهاب و دردی بیشتر شود. پوست معمولا به رنگ صورتی بوده، مرطوب است و ممکن است با ترشح یا خونریزی همراه شود. این سوختگی ها عموما جای زخم برجسته ای باقی نمی گذارند.
- سوختگی درجه دوم عمقی: این نوع سوختگی مانند سوختگی درجه دوم سطحی شامل اپیدرم و بخش زیرین آن (درم) است ولی اندازه تاول ها و شدت درد بیشتر است و پوست ناحیه قرمز، خشک و بدون رطوبت است. سوختگی های درجه دو بخصوص اگر دارای طول بیش از ده سانتی متر باشند نیازمند مراقبت های تخصصی پزشکی و درمان تخصصی هستند.
- سوختگی درجه سوم: این نوع سوختگی تمام لایههای پوست را تحت تأثیر قرار داده و آسیب به بافتهای عمیقتر مانند عضلات و استخوانها نیز نفوذ می کند. در این حالت، پوست معمولاً سیاه یا سفید شده و به دلیل آسیب به اعصاب درد ممکن است کمتر و حتی بدون احساس درد باشد. این نوع سوختگی نیازمند اقدام فوری جراحی و درمانی تخصصی بوده و پماد های رایج داروخانه ای تاثیری در درمان آن ندارد.
سوختن با آب جوش
موارد شدید سوختگی با آب جوش، تأثیرات قابل توجهی را روی پوست به همراه دارد. محلهای شایع سوختگی با آب جوش دستها و پاها هستند که اکثر آسیب دیدگیها در این ناحیهها است. بسته به شدت سوختگی میتوان راه کارهای خانگی مختلفی را انجام داد، اما در موارد شدیدتری باید با درمانهای پزشکی فرآیند سوختگی با آب جوش را درمان کرد.در این مواقع ممکن است آسیب به پوست با تاول زدن همراه باشد که برای جلوگیری از بدتر شدن آن باید درمان را در اسرع وقت انجام دهید تا میزان آسیب به پوست کاهش یابد.
موقع سوختگی با آب جوش چه باید کرد؟
سوختگی با آب جوش در هر درجه و شدتی که باشد در ابتدا درد زیادی دارد و افراد به محض سوختگی به دنبال سریعترین روش برای کاهش درد هستند. در اولین فرصت درمان خانگی از مهمترین اقداماتی است که باید به آن دقت کنید، زیرا استفاده از هر نوع موادی منجر به ایجاد عفونت و بروز تاولهای شدید خواهد شد.
- در ابتدا اگر سوختگی در هر قسمتی از بدن باشد باید توجه داشته باشید که لباس به آن ناحیه نچسبد.
- اگر ناحیه سوخته شده دارای زیورآلات و یا چیزهای دیگری باشد سریعاً آنها را از محل سوختگی جدا کنید.
- ناحیهای که دچار سوختگی با آب جوش شده را ۱۰ تا ۲۰ دقیقه زیر آب سرد نگه دارید که با خنک کردن آن محل، میزان حرارت وارد شده و آسیب به پوست کاهش پیدا میکند.
- توجه داشته باشید نحوه درمان سوختگی از اهمیت بالایی برخوردار است و روشهای درمان فوری سوختگی با آب جوش در افراد متفاوت است. این درمان در کودکان و افراد با بیماریهای خاص متفاوت است. توصیه میشود قبل از هرگونه اقدامی درباره درمان خانگی سوختگی با پزشک یا پرستار کارشناس زخم مشورت داشته باشید.
- موارد شدید سوختگی با آب جوش، تاثیرات قابل توجهی را روی پوست به همراه دارد.
درمان خانگی سوختگی با آب جوش
بخاطر داشته باشید که اولین، سریع ترین و در دسترس ترین روش در درمان و پیشگیری از پیشرفت عمق و درجه سوختگی زیر آب بردن ناحیه سوخته شده برای حدود نیم ساعت است. شیر آب سرد خانگی معمولا بهترین گزینه برای این منظور است. علاوه بر این برای درمان سوختگی با آب جوش و بخار اگر وسعت و درجه سوختگی زیاد نباشد میتوان از روشهای مختلف درمان خانگی استفاده کرد. در روش درمان خانگی باید توجه داشته باشید که از چه موادی استفاده می کنید، زیرا برخی از مواد ممکن است باعث ایجاد عفونت و حساسیت در بدن شما شوند.
- کمپرس سرد: با قرار دادن یک پارچه حوله ای سفید و تمیز به همراه یک کمپرس سرد روی ناحیه سوختگی، درد و تورم کاهش پیدا میکند. در این میان توجه داشته باشید که هنگام درمان سوختگی با آب جوش در خانه، کمپرس مورد استفاده بیش از حد سرد نباشد زیرا سرد بودن زیاد دمای کمپرس ممکن است سوختگی را تحریک و تشدید کند. بنابراین از یخ و آب یخ ، روغن و محلول های چرب برای این منظور استفاده نکنید.
- گیاه آلوئه ورا: برای درمان سوختگی میتوانید از این گیاه برای درمان جای سوختگی در منزل و بهبود زخم استفاده کنید. برگ آلوئه ورا را برش داده و از سمت ژل داخل آن روی ناحیه آسیب دیده مالش دهید. از گیاه آلوئه ورا برای درمان سوختگی سطحی درجه یک و درجه دو سطحی نیز استفاده میشود.
- عسل طبی: در سوختگی های عمقی که نیازمند پانسمان هستند عسل طبی علاوه بر ضدعفونی ناحیه و کاهش عفونت در محل سوختگی را کاهش میدهد خاصیت ترمیمی نیز دارد.
- پوست خیار: استفاده از پوست خیار با دمای خنککننده و طبع سرد خود میتواند اثر سوختگی با آب جوش را کاهش دهد. در نظر داشته باشید که از این روش تنها در سوختگی های سطحی درجه یک و با وسعت کم می توان استفاده کرد.
بهترین پماد برای سوختگی با آب جوش
برای درمان قطعی سوختگی با آب جوش پمادهای متنوعی در داروخانهها وجود دارد که در ابتدا قبل از خرید باید توجه داشته باشید که برای چه نوع سوختگی مورد استفاده قرار میگیرند. برای تهیه بهترین پماد سوختگی بهتر است با پزشک یا درمانگر زخم خود مشورت کنید و با توجه به وسعت و شدت سوختگی با آگاهی کامل از آن استفاده کنید. مرکز مشاوره پرستاری و ترمیم زخم بهبود آماده پاسخگوئی و ارائه مشاوره به شما عزیزان در این خصوص می باشد. در اینجا چند پماد رایج مورد استفاده در سوختگی های سطحی و با وسعت کم به شما معرفی می گردد:
پماد کالاندولا برای درمان سوختگی های سطحی درجه یک مانند ادرار سوختگی مناسب می باشد.
پماد زینک اکساید برای درمان خراشیدگیهای جزئی، سوختگیها و گزش حشرات استفاده میشود. همچنین این پماد در پیشگیری و درمان آفتاب سوختگی مناسب است.
پماد ریکاو گیاهی بوده و برای سوختگی درجه یک مناسب میباشد.
پماد سیلور سولفادیازین برای درمان سوختگی های درجه دو و سه و جلوگیری از عفونت مناسب میباشد.
پماد تترا سایکلین نیز برای جلوگیری از عفونت پوستی سطحی مناسب است.
پماد آلفا در جهت جلوگیری از پیشرفت عفونت و التیام التهابات ناشی از سوختگی مؤثر است.
نکات مهم درمان خانگی سوختگی با آب جوش
در طول درمان آن از چه موادی استفاده کنیم؟ باید توجه داشته باشید که برخی از مواد باعث بدتر شدن وضعیت شده و درمان تاول سوختگی با آب جوش را به مخاطره میاندازد. پیشنهاد میکنیم بدون مشورت و درمان پزشک از مواد یا داروی خاصی استفاده نکنید.
همچنین توجه به نکات زیر برای بهبود سوختگی مفید میباشد:
- تاولهای ایجاد شده را نترکانید و دستکاری نکنید.
- از کره استفاده نکنید زیرا هیچ اثر درمانی ندارد و باعث تشدید گرما در ناحیه سوختگی میشود.
- از روغن استفاده نکنید زیرا باعث تشدید حرارت میشود.
- سفیده تخم مرغ را روی ناحیه سوختگی نزنید زیرا باعث ایجاد عفونت باکتریایی و واکنشهای آلرژیک میشود.
- از یخ استفاده نکنید زیرا باعث تحریک دمای گرم و حرارت شده و عمق سوختگی را بیشتر میکند. در برخی شرایط استفاده از یخ باعث سوختگی سرد میشود.
- تجویز بهترین پماد برای سوختگی بهتر است با مشورت پزشک متخصص انجام شود.
در صورت نیاز برای مشاوره و تعیین وقت با ما تماس بگیرید. مرکز پرستاری و ترمیم زخم بهبود