زخم‌ نوعی آسیب بافتی یا پوستی است که می‌تواند به طور عمدی و یا به صورت ناخودآگاه ایجاد شود. در این مقاله از سرزمین زخم شما با تعاریف مهم و انواع طبقه بندی زخم آشنا می شوید. زخم می‌تواند تمامیت ارضی پوست را تحت شعاع قرار داده و سبب ازهم‌گسیختگی آن یا ایجاد صدمه روی پوست شود.

در مواردی آسیبی که به پوست وارد می‌شود تنها لایه‌های سطحی پوست را دربرمی‌گیرد، و گاهی برخی زخم‌ها عمیق‌تر هستند و به بافت‌های داخلی‌تر پوست نیز می‌رسند.

 

طبقه بندی و انواع زخم

زخم‌ها را می‌توان به شیوه‌های متفاوتی طبقه بندی کرد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

– زخم‌های باز و بسته (از لحاظ لایه‌های پوستی)

– زخم‌های نفوذپذیر و نفوذناپذیر

– زخم‌های حاد و مزمن (براساس زمان ترمیم)

– زخم‌های آلوده و تمیز

– زخم‌های خارجی و داخلی (براساس منشأ ایجاد زخم)

– تقسیم‌بندی براساس رنگ زخم

 

زخم‌های باز و بسته

 

زخم باز

از نظر علم پزشکی زخم باز آسیبی است که شامل یک آسیب بیرونی و یا داخلی در بدن باشد. این نوع زخم معمولاً به نحوی است که پوست را دربرمی‌گیرد.

زخم‌های باز به علت اینکه شرایط مناسبی را برای ورود میکروارگانیسم‌ها به بدن دارند، نسبت به زخم‌های بسته از اهمیت بالاتری برخوردار هستند. میکروارگانیسم‌ها در چنین شرایطی از طریق جسم خارجی وارد شده به بافت یا از طریق هوا وارد بدن می‌شوند و مشکلاتی را ایجاد می‌کنند؛ بنابراین درمان زخم‌های باز با روش‌های مناسب و در اسرع وقت بسیار حائز اهمیت است.

زخم‌های باز شامل موارد زیر هستند:

– خراش پوست

– پارگی پوست

– سوراخ شدن پوست

– جدا شدن بافت پوست

 

زخم بسته

در زخم بسته پوست دست‌نخورده باقی می‌ماند و بافت زیرین آن که مستقیماً در معرض محیط بیرون قرار ندارد، با آسیب مواجه می‌شود.

زخم‌های بسته سطحی معمولاً با فشرده‌سازی، بالا کشیدن پوست و عدم تحرک درمان می‌شوند؛ اما زخم‌های بسته حاد که در آن‌ها به استخوان‌ها آسیب وارد شده است، با روش‌های درمانی تخصصی‌تری مانند جراحی درمان می‌شوند.

زخم‌های بسته می‌توانند به علت خون‌ریزی، کبودی، آسیب‌های عصبی، شکسته شدن استخوان، آسیب رسیدن به اندام‌های درونی و … پیچیده شوند؛ به همین دلیل برای درمان آن‌ها باید به تیم پزشکی مراجعه کرد.

از مهم‌ترین زخم‌های بسته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

– له‌شدگی

– هماتوم

– کوفتگی

هریک از انواع زخم‌های بسته روش درمان خاص و منحصربه‌فردی دارند.

 

زخم‌های نفوذپذیر و نفوذناپذیر

 

زخم‌ نفوذپذیر

این نوع زخم با باز شدن بافت‌های پوست همراه است و به بافت‌ها و اندام‌های زیر پوست آسیب وارد می‌کند. زخم‌های نفوذپذیر شامل زخم‌های زیر هستند:

– زخم‌های چاقو

– زخم‌های جراحی

– زخم‌های ناشی از گلوله

 

زخم‌ نفوذناپذیر

این زخم‌ها در اثر اصطکاک با سطوح دیگر یا صدمات مکانیکی ایجاد می‌شوند و سبب باز شدن بافت‌های پوست نمی‌شوند. زخم‌های نفوذناپذیر شامل زخم‌های زیر هستند:

– زخم‌های سطحی

– کوفتگی

– ساییدگی

– ضربه مغزی

 

زخم‌های حاد و مزمن

 

زخم حاد

زخم حاد به دسته‌ای از زخم‌ها گفته می‌شود که در کمتر از یک ثانیه برای ما اتفاق می‌افتد و آسیب آن در لحظه به وجود می‌آید. درمان این دسته از زخم‌ها معمولاً بین دو تا سه هفته طول می‌کشد. برای بهبود زخم‌های حاد باید از روش‌های درمانی مشخصی استفاده کنید. برای درمان برخی از زخم‌های حاد باید از جراحی استفاده کرد.

زخم‌های حاد شامل مواردی مانند سوختگی، بریدگی و زخم‌های ناشی از عمل جراحی می‌شوند.

عوامل بروز زخم‌های حاد شامل ترومای نافذ و غیرنافذ، برخوردهای محیطی مانند مواد شیمیایی، سرما یا گرمای شدید و … است.

 

زخم مزمن

چنانچه زخمی در مدت‌زمان چهار تا شش هفته بهبود پیدا نکند، زخم مزمن محسوب می‌شود و به اقدامات درمانی تخصصی نیاز دارد.

نوع دیگری از زخم‌ها از لحاظ طول مدت‌زمان ابتلا به زخم، مشمول زخم‌های مزمن می‌شوند. از نظر پزشکی به مواردی زخم مزمن می‌گویند که در اثر مرور زمان به وجود می‌آیند و درمان آن‌ها زمان‌بر است. از مهم‌ترین زخم‌هایی که در این دسته قرار می‌گیرند، می‌توان به زخم بستر، زخم‌های دیابتی و زخم‌های عروقی اشاره کرد.

 

زخم‌های آلوده و تمیز

داخل زخم‌های تمیز هیچ مواد خارجی و یا مواد زائدی وجود ندارد؛ درحالی‌که زخم‌های آلوده ممکن است دارای خاک، قطعات مربوط به عامل ایجادکننده عفونت، باکتری یا سایر مواد خارجی باشند.

 

زخم‌های داخلی و خارجی

منشأ زخم می‌تواند داخلی یا خارجی باشد. زخم‌های داخلی ناشی از اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و عصبی و یا کاهش خون، اکسیژن یا مواد مغذی به آن منطقه هستند؛ مانند موارد بیماری مزمن (دیابت، آترواسکلروز، ترومبوز ورید عمقی).

زخم‌های خارجی معمولاً در اثر نفوذ اشیا یا تروما و سایر علل متفرقه ایجاد می‌شوند.

 

تقسیم‌بندی زخم‌ها براساس رنگ

 

زخم‌ صورتی

زخم درجه یک و رو به التیام.

 

زخم‌ قرمز

بافت گرانولیشن که خون‌رسانی در آن انجام شده و غیرعفونی و رو به بهبود است.

 

زخم زرد

بافت دارای اسلاف (بافت مرده‌ای که رنگ زرد دارد و برخلاف عفونت بدون بو است.) و مانع از بهبود بافت‌های زیرین خود می‌شود.

 

زخم سیاه

بافت دارای نكروز (بافت مرده سياه‌رنگ) كه در اين مرحله زخم در آخرين درجه از تخريب بافت قرار دارد. در صورت عدم درمان تخصصی بافت دچار تاندون‌اكسپوز و بُن‌اكسپوز (تاندون و استخوان بيرون‌زده از بافت) و تخریب می‌شود.

 

توجه فرمائید که اطلاعات مندرج در این مقاله در حال بروزرسانی می باشد